Wdrożenie dyrektywy work-life balance w Polsce – na jakie zmiany w kodeksie pracy powinien przygotować się pracodawca

Czy wiesz, że … 

to najczęściej kobiety wykonują obowiązki opiekuńcze wobec dzieci i zobowiązania rodzinne wobec chorych członków rodziny. Zauważył to ustawodawca unijny, który zamierza przeciwdziałać zjawisku wycofywania się kobiet z rynku pracy oraz wprowadzić politykę w zakresie równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym. 

Dyrektywa work-life balance w kodeksie pracy

Dyrektywa work-life balance, nakładająca na Polskę obowiązek implementacji przepisów w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów miała być zaimplementowana i wejść w życie do 2 sierpnia 2022 r. Projekt ustawy nowelizujący przepisy Kodeksu Pracy w tym zakresie utknął w Sejmie. Prace nad nowelizacją wciąż trwają. 

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. U. UE. L. z 2019 r. Nr 188, str. 79) nakładała na państwa członkowskie obowiązek zaimplementowania zmian do porządków prawnych państw członkowskich do 2 sierpnia 2022 roku. Obecnie, z uwagi na kalendarz sejmowy, ukończenie prac nad nowelizacją przewiduje się na 1 stycznia 2023 roku.   

Na jakie zmiany możemy liczyć? – dłuższy urlop rodzicielski, urlop opiekuńczy oraz zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych 

Nowością mają być zmiany w wymiarze urlopu rodzicielskiego – 41 tyg. zamiast 32 tyg., a także w regułach udzielania urlopu rodzicielskiego, wychowawczego oraz ojcowskiego. Na podstawie dyrektywy ma być wprowadzony bezpłatny urlop opiekuńczy, w ramach którego pracownikowi przysługiwać będzie pięć dni wolnych od pracy w celu opieki nad chorym członkiem rodziny lub osobą, z którą się zamieszkuje.

Zmiany przewidują również wprowadzenie zwolnień z pracy z powodu siły wyższej – 16 godzin lub dwa dni w roku kalendarzowym. Polecenie pracy w nadgodzinach lub delegacji poza stałe miejsce pracy wymaga zgody pracownika sprawującego opiekę nad dzieckiem do lat 8. Taki rodzic może również wnioskować o elastyczną formę organizacji pracy – rozwiązanie to dotyczyć ma nie tylko czasu pracy, ale również harmonogramu i miejsca jej świadczenia.

Ustawodawca zadbał również o zbudowanie więzi ojca w pierwszych miesiącach życia dziecka zobowiązując go do wykorzystania urlopu ojcowskiego w krótszym czasie – 12 mc od narodzenia dziecka. Korzystanie z opisanych uprawnień nie może narażać pracownika na niekorzystne traktowanie przez pracodawcę. Zmianą zostaną objęte, również inne przepisy prawa,  w tym, m.in. sposób wypowiadania umów o pracę na czas określony, jak również uprawnienia pracownika do przywrócenia do pracy w razie odwołania od wypowiedzenia.  

Będziemy na bieżąco śledzić proces wprowadzania zmian do kodeksu pracy.