Czy licencjobiorca może dekompilować program komputerowy, aby poprawić jego błędy? Pytanie dotyczy praktycznego problemu, który niebawem być może zostanie rozstrzygnięty przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Do TSUE skierowane zostało pytanie prejudycjalne o możliwość dekompilowania programu komputerowego w celu poprawienia jego błędów.

Na gruncie prawa polskiego programy komputerowe są chronione jak utwory literackie, z uwzględnieniem przepisów szczególnych.

Przepisy szczególne ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które w tym zakresie są w istocie powtórzeniem Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych, przyznają legalnemu nabywcy programu komputerowego, bez konieczności uzyskiwania zgody uprawnionego, możliwość m.in. zwielokrotniania programu i jego zmian, jeżeli są one niezbędne do korzystania z programu komputerowego zgodnie z jego przeznaczeniem, w tym do poprawiania błędów. Jednocześnie polska ustawa oraz unijna dyrektywa stanowią, że dekompilacja (tłumaczenie kodu maszynowego do postaci języka programowania wyższego poziomu) nie wymaga zezwolenia uprawnionego, jeżeli jest to niezbędne do uzyskania informacji koniecznychdo osiągnięcia współdziałania (interoperacyjności). Warunki: czynności te muszą być dokonywane przez licencjobiorcę lub inną osobę uprawnioną do korzystania z egzemplarza programu komputerowego, informacje niezbędne do osiągnięcia współdziałania nie były uprzednio łatwo dostępne i czynności te odnoszą się do tych części oryginalnego programu komputerowego, które są niezbędne do osiągnięcia współdziałania.

Czy powyższe oznacza, że skoro dekompilacja jest dozwolona tylko w celu osiągnięcia współdziałania programów komputerowych, to nie jest dozwolona do usuwania błędów danego programu komputerowego, skoro w celu usuwania błędów nabywca ma prawo tylko do zwielokrotniania i zmiany? Czy też przeciwnie — dekompilacja jest domyślnie zawarta w prawie do poprawiania błędów? Moim zdaniem, jak i zdaniem niektórych przedstawicieli doktryny, w tym zakresie, w którym legalny dysponent jest uprawniony do zwielokrotniania i zmian programu komputerowego, ponieważ są one niezbędne do korzystania z programu komputerowego zgodnie z jego przeznaczeniem, w tym do poprawiania błędów, może on dokonać też dekompilacji programu, jeśli nie istnieją inne sposoby zrealizowania tych czynności. Przeciwne poglądy opierają się na tezie, że zgodnie z literalnym brzmieniem ustawy oraz dyrektywy dekompilacja, jako operacja niezwykle inwazyjna, jest możliwa tylko w celu zapewnienia współdziałania programów komputerowych.

Autor: Martyna Mazankiewicz
Data publikacji: 24.02.2020
Miejsce publikacji: Puls Biznesu

Artykuł dostępny tutaj