Projekt unijnego rozporządzenia w sprawie Sztucznej Inteligencji

Od kwietnia 2021 r. Komisja Europejska nieustannie prowadzi prace nad projektem rozporządzenia ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji (akt w sprawie sztucznej inteligencji). Celem rozporządzenia jest poprawa funkcjonowania rynku oraz wypracowanie wymogów dotyczących sztucznej inteligencji, które wpłyną na bezpieczeństwo oraz przejrzystość systemów sztucznej inteligencji. Unia Europejska dąży do takiego wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji, które zagwarantuje zbudowanie zaufania do sztucznej inteligencji w społeczeństwie.

Czym jest artificial intelligence?

Europejski projekt rozporządzenia zawiera dość złożoną definicję sztucznej inteligencji. Na gruncie wskazanego rozporządzenia można przyjąć, że przez sztuczną inteligencję rozumie się oprogramowanie, które poprzez wykorzystanie danej techniki generuje wyniki prac. Zaproponowaną definicję trzeba każdorazowo odczytywać razem z załącznikiem do rozporządzenia, który zawiera listę technik informatycznych pozwalających na tworzenie AI.

Dla kogo jest sztuczna inteligencja?

Akt normatywny skierowany jest zarówno do dostawców Al jak i jej użytkowników. Zastosowanie znajdzie w szczególności dla:

• dostawców wprowadzających do obrotu lub oddających do użytku systemy sztucznej inteligencji w UE, lecz niezależnie od tego, czy dostawcy ci mają siedzibę w UE czy w państwie trzecim,
• użytkowników systemów sztucznej inteligencji, którzy znajdują się w UE,
• dostawców i użytkowników systemów sztucznej inteligencji, którzy znajdują się w państwie trzecim, jeżeli wyniki działania systemu są wykorzystywane w UE.

W myśl unijnego rozporządzenia w sprawie sztucznej inteligencji przez użytkownika należy rozumieć podmioty, które wdrożyły AI i korzystają z niej w swoim przedsiębiorstwie w ramach prowadzonej działalności. Przepisy unijnego rozporządzenia nie obejmują natomiast „użytkowników końcowych”.

Rozporządzenie zakłada podejście oparte na analizie ryzyka

Niektóre systemy AI choć nie są zakazane, to niosą wysokie ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa lub praw podstawowych osób fizycznych. Im wyższe ryzyko dla praw i wolności człowieka związane z wykorzystywaniem danego oprogramowania, tym bardziej rygorystyczne obowiązki dla jego twórców i podmiotów, które zamierzają z tego systemu korzystać. Rozporządzenie parlamentu europejskiego i rady w sprawie sztucznej inteligencji wyróżnia trzy rodzaje ryzyka:

• niedopuszczalne – zakazuje się stosowania sztucznej inteligencji wykorzystującej m.in. techniki podprogowe oraz wykorzystującej słabości (wynikającej przykładowo z wieku lub niepełnosprawności) danej grupy osób w celu wpłynięcia na zachowanie osoby. Zakazane jest również stosowanie systemów tzw. scoringu społecznego,
• wysokie – klasyfikacja systemu AI jako system wysokiego ryzyka opiera się na wskazaniu w załączniku do rozporządzenia wykazu systemów sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka, które mają negatywny wpływ na bezpieczeństwo ludzi lub ich prawa podstawowe,
• niskie lub minimalne.