Rafał Szczepaniak

WYKSZTAŁCENIE I DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE

Absolwent Wydziału Prawa i Administracji UAM w Poznaniu oraz podyplomowych studiów rachunkowości i finansów na Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.

Zatrudniony w Katedrze Prawa Cywilnego, Handlowego i Ubezpieczeniowego Wydziału Prawa i Administracji UAM. Specjalizuje się w tematyce prawa cywilnego, handlowego i samorządu terytorialnego. Jest autorem około 90 publikacji z tej dziedziny, w tym pięciu monografii naukowych. Pod jego redakcją ukazało się jedno z pierwszych opracowań poświęconych Kodeksowi Spółek Handlowych

Był kierownikiem projektu badawczego finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki pt. „Konstytucyjne bariery stosowania prawa prywatnego w sektorze publicznym”. Pełnił także funkcję redaktora kilku międzynarodowych prac zbiorowych.

Współpracował z kilkoma urzędami wojewódzkimi prowadząc m.in. kursy przygotowawcze do Służby Cywilnej oraz wykładając na służbie przygotowawczej dla pracowników samorządowych. Prowadził także szkolenia dla pracowników kilku urzędów marszałkowskich, Ministerstwa Rolnictwa, ARiMR oraz Okręgowej Rady Adwokackiej w Poznaniu. Jest także szkoleniowcem i ekspertem kilku renomowanych instytucji konsultingowo-szkoleniowych, w tym zwłaszcza Wielkopolskiego Ośrodka Kształcenia i Studiów Samorządowych w Poznaniu, Wyższej Szkoły Bankowej, Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, czy Krajowej Izby Biegłych Rewidentów. Współpracował również z Instytutem Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o.o. Od 2000 r. wykonuje zawód radcy prawnego.

WYKAZ PUBLIKACJI

• Monografie:
  1. Odpowiedzialność odszkodowawcza za zakażenie wirusem HIV, Wydawnictwo Poznańskie 1999,
  2. Odpowiedzialność odszkodowawcza jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2001 r. Wydawnictwo Prawnicze 2001,
  3. Nadużycie prawa do posługiwania się formą osoby prawnej, Toruń, TNOiK Dom Organizatora 2009,
  4. Odpowiedzialność odszkodowawcza gmin, WoltersKluver, Warszawa, 2018 r. ISBN: 978-83-8124-155-7
  5. R. Szczepaniak (ed.), K. Kokocińska, M. Krzymuski, Constitutional barriers to the applicability of private law in the public sector. A comparative study with particular emphasis on Polish and German law, Wydawnictwo UAM, Poznań 2020, (ISBN: 978-83-232-3639-9 (PDF)) DOI: https://doi.org/10.14746/amup.9788323236399.
• Rozdziały w pracach zbiorowych i redakcje:
  1. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przy wykonywaniu zadań komunalnych przez przedsiębiorcę prywatnego, [w] Działalność gospodarcza w ujęciu podmiotowym, pod red. J. Kufla, Zeszyty Naukowe AE w Poznaniu, Poznań 1999.
  2. Wspólnie z M. Rudnickim, Prawne aspekty zadań jednostek dozoru technicznego w zapewnieniu bezpieczeństwa eksploatacji urządzeń technicznych w dobie globalizacji rynku usług przemysłowych, [w] Administracja publiczna wobec procesu globalizacji, pod red. M. Rudnickiego i M. Jabłońskiego, Wyd. Beck, Warszawa 2011,
  3. Wspólnie z M. Rudnickim, Kilka uwag na temat rozgraniczenia prawa publicznego i prywatnego na przykładzie dozoru technicznego, [w] Nowoczesna administracja publiczna. Zadania i działalność – uwarunkowania prawne, pod red. M. Rudnickiego i M. Jabłońskiego, Wyd. KUL, Lublin 2013 r.
  4. Wspólnie z M. Rudnickim, Liability for Damages Caused by Dangerous Industrial Equipment, [in:] Maciej Rudnicki, Kamila Sobieraj (ed.), Environmental Protection Within Industrial Investments Implementation in Poland, Lublin 2014, (rozdział w angielskojęzycznej monografii).
  5. Rozróżnienie prawa prywatnego i publicznego na przykładzie umów obligacyjnych jako form działania administracji, [w] Współczesne problemy prawa zobowiązań, pod red. A. Olejniczaka, J. Haberko, A. Pyrzyńskiej i D. Sokołowskiej, Warszawa 2015 r.
  6. Spółka komunalna a spółka z udziałem Skarbu Państwa, [w] Spółki z udziałem Skarbu Państwa a Skarb Państwa, pr. zb. pod red. Andrzeja Kidyby, Warszawa 2015.
  7. Determinanty ewolucji odpowiedzialności deliktowej władz publicznych w Polsce, [w] „Odpowiedzialność majątkowa władz publicznych”; Wydawnictwo UKSW 2016,
  8. Wspólnie z A. Szczepaniak, Czynniki determinujące pozycję prawną ojca w sprawach o powierzenie wykonywania władzy rodzicielskiej, [w] „Współczesne ojcostwo. Konteksty kulturowe, pedagogiczne i prawne”, pr. zb. pod red. Ewy Ogrodzkiej-Mazur, Grzegorza Błahuta i Teresy Bogusławy Chmiel, Wydawnictwo Adam Marszałek, 2016, ISBN 978-83-8019-379-6.
  9. Swoboda umów w sektorze publicznym, [w] Prawo kontraktów, pr. zb. pod red. Z. Kuniewicza i D. Sokołowskiej, Warszawa 2017, ISBN 978-83-8107-614-2.
  10. Istota i klasyfikacja praw przysługujących wspólnikom spółki kapitałowej a natura jej osobowości prawnej, [w] Z badań nad prawem prywatnym. Księga pamiątkowa dedykowana Prof. Andrzejowi Kochowi, red. A. Olejniczak, M. Orlicki, J. Pokrzywniak, Poznań 2017, s. 537-549.
  11. Językowe aspekty stosowania prawa prywatnego w sektorze publicznym, [w] Prawo cywilne i handlowe w działaniach administracji. Stanowienie, wykładnia i stosowanie, pr. zb. pod red. G. Kozieła, Wydawnictwo WSPA, Lublin 2018, ISBN 978-83-60617-47-2, s. 23-56.
  12. Rafał Szczepaniak, Cláudia Sofia Melo Figueiras (editors), Contemporary Challenges in Administrative Law and Public Administration. Contributions to International Conference `Contemporary Challenges in Administrative Law and Public Administration`, ADJURIS – International Academic Publisher, Bucharest, 2018, ISBN 978-606-94312-3-8 (E-Book), e-book; www.adjuris.ro/editura_en.html . The book has appeared online and is indexed in EBSCO, HEINONLINE, CEEOL, PROQfUEST, WorldCat, RePEc, SSRN, Copac as well as in many international libraries and catalogs. The book is currently being evaluated for indexing in the Conference Proceedings Citation Index, Thomson Reuters (Clarivate Analytics).
  13. Kwestia stosowania skargi pauliańskiej do zobowiązań podatkowych, [w] Societas et obligations – tradycja, współczesność, przyszłość. Księga jubileuszowa Profesora Jacka Napierały, pod red. A. Olejniczaka i T. Sójki, Poznań 2018, (s. 605-620).
  14. Kwestia sensowności wprowadzenia kategorii „osoba prawna prawa publicznego” do dyskursu cywilnoprawnego oraz do kodeksu cywilnego, [w] Sto lat polskiego prawa handlowego. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Andrzejowi Kidybie, Wolters Kluwer, Warszawa 2020, Tom II, (s. 1309-1318),
  15. Problemy pogranicza prawa cywilnego (Boundary Problems of Civil Law), pr. zb. pod red. R. Szczepaniaka, C.H. Beck, Warszawa 2022.
• Komentarze:
  1. Komentarz do art. 1, art.art. 33-37, 40, 41, 43, art. 44¹, art. art. 417-421 k.c. [w] Kodeks cywilny. Komentarz, pod. red. M. Gutowskiego, Beck, Warszawa 2016,
  2. Komentarz do art. 1, art.art. 33-37, 40, 41, 43, art. 44¹, [w] Kodeks cywilny. Komentarz, pod. red. M. Gutowskiego, Beck, Warszawa 2018, (Wydanie drugie, poszerzone i zaktualizowane) (za rok 2018-2019)
  3. Komentarz do art. 417 k.c. [w] Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. M. Gutowskiego, Beck, Warszawa 2020, (wydanie rozszerzone)
  4. Komentarz do art. 15-19 ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, pod red. K. Kokocińskiej i J. Pokrzywniaka, Warszawa 2020,
• Artykuły recenzowane:
  1. W kwestii cywilnoprawnej reprezentacji gminy, [w] Samorząd Terytorialny 1995, nr 7-8.
  2. Głos w dyskusji nad deliktową odpowiedzialnością gmin, [w] Samorząd Terytorialny 1996, nr 7-8.
  3. Deliktowa odpowiedzialność jednostek samorządu terytorialnego za swych funkcjonariuszy po nowelizacji kodeksu cywilnego, [w] Przegląd Prawa Handlowego 1997, nr 5.
  4. Reprezentowanie spółek kapitałowych przez ich zarządy – zagadnienia wybrane, [w] Prawo Spółek 1997, nr 11.
  5. Art. 97 kodeksu cywilnego jako instrument obrotu gospodarczego, [w] Prawo Spółek 1998, nr 4.
  6. Problem odpowiedzialności za szkody wyrządzone aktami nadzoru nad samorządem terytorialnym, [w] Samorząd Terytorialny 1998, nr 10.
  7. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez spółki wykonujące zadania publiczne, [w] Prawo Spółek 1998, nr 11,
  8. Nowelizacja przepisów regulujących odpowiedzialność deliktową jednostek samorządu terytorialnego, [w] Samorząd Terytorialny 1998, nr 12.
  9. Kształtowanie się zasad odpowiedzialności jednostek samorządu terytorialnego na przestrzeni wieków (rys historyczny), [w] Samorząd Terytorialny 1999, nr 7-8.
  10. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wydaniem aktu normatywnego, [w] Kwartalnik Prawa Prywatnego 1999, z. 3.
  11. Czy bycie radnym zobowiązuje, [w] Samorząd terytorialny 2000, nr 7-8.
  12. M. Kępiński, R. Szczepaniak, O bezpośrednim stosowaniu art. 77 ust. 1 Konstytucji, [w] Państwo i Prawo 2000, z. 3.
  13. W sprawie wykładni przepisów ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych (uwagi cywilisty) [w] Czasopismo prawa karnego i nauk penalnych, 2004, z. 1.
  14. Problem prawa do wizerunku sportowca – reprezentanta kraju, [w] Monitor Prawniczy 2007, z. 17,
  15. Kwestia nieważności czynności prawnych jako skutek nadużycia prawa do posługiwania się formą osoby prawnej, [w] PPH 2008, z. 2.
  16. Głos w dyskusji nad odpowiedzialnością majątkową urzędników, [w] Finanse Komunalne, 2009, nr 5,
  17. Bezskuteczność względna czynności prawnej jako skutek nadużycia prawa do posługiwania się formą osoby prawnej, [w] PPH 2009, z. 1.
  18. Specjalna zdolność prawna osób prawnych – relikt poprzedniego systemu czy źródło inspiracji ? [w] Kwartalnik Prawa Prywatnego, 2009, nr 3,
  19. Refleksje na kanwie orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Skatteverket v AB SKF z dnia 29 października 2009, [w] Prawo Spółek 2010,
  20. Odpowiedzialność odszkodowawcza za przestępstwa przeciwko nieletnim, [w] Humanistyczne Zeszyty Naukowe, 2009, nr 12
  21. Sens i nonsens podziału na prawo publiczne i prywatne, [w] Państwo i Prawo 2013, nr 5,
  22. Kwestia odpowiedzialności prawnej jednostek samorządu terytorialnego za działania spółek komunalnych, [w] Samorząd Terytorialny 2014, nr 6.
  23. Podmiotowość prawna spółki komunalnej, [w] Samorząd Terytorialny 2013, no. 5, s. 34-44
  24. Dopuszczalny zakres działania spółki komunalnej, [w] Kwartalnik Prawa Prywatnego, 2014, z. 2.
  25. Ład korporacyjny w gminach, [w] Corporate governance in communes2014, nr 2.
  26. Zagadnienie praw podmiotowych na styku prawa prywatnego i publicznego. Rozważania de lege ferenda na przykładzie opłat należnych komornikowi, [w] RPEiS 2014, z. 3.
  27. Wybrane problemy związane z przeplataniem się cywilnoprawnej i administracyjnoprawnej metody regulacji na przykładzie przepisów ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, [w] Studia Prawa Prywatnego, 2014, z. 3.
  28. Przyczyny odwoływania się do podziału na prawo publiczne i prywatne przez polskie organy stosujące prawo, [w] Forum Prawnicze 2015, nr 3 (27),
  29. Umowy w administracji (w związku z monografią Piotra Steca), [w] Kwartalnik Prawa Prywatnego, 2015, z. 2.
  30. Projekt ustawy ‘Przepisy ogólne prawa administracyjnego’ widziany okiem cywilisty’, [w] Ius Novum 2015 nr 3,
  31. W zaklętym kręgu podziału na prawo publiczne i prywatne, czyli o możliwości dochodzenia odsetek od zasądzonych kosztów procesu, [w] Studia Prawa Prywatnego, 2015, nr 3-4,
  32. Problem stratyfikacji odpowiedzialności deliktowej władz publicznych, [w] Kwartalnik Prawa Publicznego 2014, nr 3-4,
  33. Facteurs de développement de la responsabilité délictuelle des pouvoirs publics en Pologne, [w] Revue de droit international et de droit comparé, 2015, nr 3.
  34. Cywilnoprawne i publicznoprawne instrumenty przeciwdziałające niszczeniu dróg samorządowych przy budowie autostrad i dróg ekspresowych, [w] Samorząd Terytorialny 2015, nr 11.
  35. Rola sądów w procesie przeciwdziałania nadużyciom osobowości prawnej, [w] Studia Prawnoustrojowe 2015 (30),
  36. Status prawny komisji rewizyjnej jako element ładu korporacyjnego Gminy, [w] Studia Prawa Publicznego 2015, nr 3 (11),
  37. Odpowiedzialność gmin za szkody wyrządzone w związku z działalnością organizacji pozarządowych, [w] Samorząd Terytorialny 2016, nr 9,
  38. “The nature of the division into public and private law, with particular emphasis on the Polish experiences” [w] Comparative Law Review 2015, nr 20,
  39. Konstytucyjne bariery stosowalności prawa prywatnego w sektorze publicznym, [w] Studia Prawa Prywatnego, 2016, nr 3-4 (42-43),
  40. Zmiany w drugim filarze emerytalnym z perspektywy cywilistycznej, [w] Kwartalnik Prawa Prywatnego 2016, z. 4,
  41. Węzłowe problemy stosowania prawa prywatnego w sektorze publicznym, [w] RPEiS 2016, z. 4,
  42. Podział na prawo publiczne i prywatne. Uwagi na kanwie monografii Igora Zachariasza (artykuł recenzyjny), [w] Forum Prawnicze 2016, nr 6,
  43. Semantic aspects of research on the application of private law in the public sector within the legal culture of Continent Europe (with particular emphasis on Polish experience); [w] Tribuna Juridică – Juridical Tribune, 2018, Volume 8, Issue 2, s. 324-356; ISSN 2247-7195; e-ISSN 2248-0382; ISSN-L 2247-7195.
  44. Charakter relacji między gminą a deweloperem (wybrane problem cywilnoprawne), [w] Studia Prawa Prywatnego 2018, z. 3.
  45. Rafał Szczepaniak, Marcin Krzymuski, Polish, German and French examples of the application of Actio Pauliana to tax obligations. Reflections on the sense of the division into public and private law; [w] Perspectives of Law and Public Administration, Volume 8, Issue 1, May 2019, ISSN 2601-7830; ISSN-L 2601-783; p. 5-23,
  46. Rafał Szczepaniak, Marcin Krzymuski, The Freedom of Contract in the Public Sector with Particular Emphasis on the Polish and German Experience, [w] Central and Eastern European Legal Studies, 2019, nr 1, s. 182-258. (ISSN (Print) 2310-2705, ISSN (Online) 2415-1092),
  47. Smog a odpowiedzialność odszkodowawcza władz publicznych, [w] Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, 2020, nr 2 (66), s. 26-48, DOI: https://doi.org/10.31268/ZPBAS.2020.28w,
  48. Kilka refleksji na temat stanu cywilistycznej aparatury pojęciowej używanej w dyskursie o podmiotowości prawnej, [w] RPEiS, 2020, z. 3, s. 111-125, https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.3.8,
  49. Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Cywilistów „Problemy Pogranicza Prawa Cywilnego” Poznań, 27 listopada 2020 r. [w] Studia Prawa Publicznego 2021, nr 2(34), s. 175-193, ISSN 2300-3936; e-ISSN 2720-2445; DOI 10.14746/spp.2021.2.34.11.
• Artykuły nierecenzowane:
  1. Prowadzenie działalności gospodarczej a stosunki majątkowe małżonków, [w] Rachunkowość, 2003, nr 4,
  2. „Sukcesja lub kontynuacja w zakresie praw publiczno-prawnych przy przekształceniach spółek”, Materiały z II Konferencji w Poznaniu zorganizowanej przez Krajową Izbę Biegłych Rewidentów oraz Krajową Izbę Doradców Podatkowych dnia 27 stycznia 2015 r.
• Glosy:
  1. Glosa do uchwały SN z 29 listopada 1995 r. III CZP 163/95, [w] Orzecznictwo Sądów Polskich 1996, z. 10,
  2. Glosa do orzeczenia SN z 11 maja 2012 r. II CSK 545/2011, [w] – Orzecznictwo Sądów Polskich 2014, z. 2,
  3. Glosa do uchwały SN z 6 czerwca 2014 r. III CZP 24/14, [w] Orzecznictwo Sądów Polskich 2015, z. 3, poz. 29,
  4. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 6 czerwca 2014 r. III CSK 211/2013, [w] Orzecznictwo Sądów Polskich, 2015, z. 10, poz. 93,
  5. Granice cywilnoprawnej metody regulacji – glosa do wyroku TK z 27 maja 2014 r. P 51/13, [w] Państwo i Prawo 2015, z. 12, s. 130-135,
  6. Glosa do wyroku NSA z 2 kwietnia 2015 r. II FSK 719/13, Orzecznictwo Sądów Polskich, 2016, z. 9, poz. 79,
  7. Glosa do wyroku SA w Gdańsku z 17 kwietnia 2014 r. V Ca 142/14, Samorząd Terytorialny 2016, nr 7-8, s. 181-187,
  8. Glosa do wyroku SN z 17 marca 2015 r. sygn. akt I PK 179/14, Orzecznictwo Sądów Polskich 2016, z. 7-8, poz. 72,
  9. Glosa do wyroku NSA z 17 maja 2017 r. I OSK 2937/16, Orzecznictwo Sądów Polskich, 2018, z. 3, poz. 32,
  10. Glosa do wyroku SN z 18 października 2017 r. II CSK 816/16, Orzecznictwo Sądów Polskich 2018, z. 7-8, poz. 68. (za rok 2018-2019).
• Podręczniki:
  1. Prawo Spółek, pr. zb. pod red. R. Szczepaniaka, Gorzów Wlkp, 2000, Dom Wydawniczy Prawo i Finanse Magnum, (278 stron, z czego R. Szczepaniak napisał 100 stron),
  2. Prawo gospodarcze. Zagadnienia podstawowe, Poznań 2001, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, (wspólnie z M. Piotrowskim; 265 stron, z czego R. Szczepaniak napisał 120 stron),
  3. Prawo gospodarcze. Zagadnienia podstawowe, wyd. II, poszerzone, Poznań 2002 (wspólnie z M. Piotrowskim; 400 stron, z czego R. Szczepaniak napisał 140 stron),
  4. Polskie prawo spółek, pr. zb. pod red. R. Szczepaniaka, Warszawa 2002 r., Prawo i Praktyka Gospodarcza, (275 stron, z czego R. Szczepaniak napisał 120 stron).
• Prace popularno-naukowe:
  1. Przekształcanie spółek w praktyce, 2001 r. Gorzów Wlkp, Dom Wydawniczy Prawo i Finanse Magnum, Gorzów Wlkp.

JĘZYKI

j. angielski, j. francuski